Tuesday, November 13, 2018

रेमिट्यान्सको योगदान उच्च, एफडीआईको न्यून

मंगलबार, कार्तिक २७, २०७५
संयुक्त राष्ट्रसंघीय विकास कार्यक्रम (यूएनडीपी)ले सार्वजनिक गरेको मानव विकास सूचकांक र संकेत २०१८ को अपडेटले  नेपालको अवस्था रेमिट्यान्समा दक्षिण एसियाकै उच्च र प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडीआई) आप्रवाहमा भने न्यून रहेको देखिएको छ । संयुक्त राष्ट्रसंघीय विकास कार्यक्रम (यूएनडीपी)ले सार्वजनिक गरेको मानव विकास सूचकांक र संकेत २०१८ को अपडेटले  नेपालको अवस्था रेमिट्यान्समा दक्षिण एसियाकै उच्च र प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडीआई) आप्रवाहमा भने न्यून रहेको देखिएको छ । 
अपडेट अनुसार दक्षिण एसियाभित्र कुल राष्ट्रिय आम्दानीमा रेमिट्यान्सको हिस्सा २८.३१ प्रतिशत छ भने भारतमा २.६६ प्रतिशत, पाकिस्तानको ६.४६ प्रतिशत, वंगलादेशको ५.४१ प्रतिशत, भुटानको १.७२ प्रतिशत, अफगानिस्तानको १.८२ प्रतिशत, श्रीलंकाको ८.२५ प्रतिशत र माल्दिभ्सको ०.०९ प्रतिशत छ । त्यसैगरी, एफडीआई आप्रवाहतर्फ नेपालको ०.८ प्रतिशत, पाकिस्तानको ०.९ प्रतिशत, भारतको १.५ प्रतिशत, बंगलादेशको ०.९ प्रतिशत, भुटानको –०.४ प्रतिशत, अफगानिस्तानको ०.३ प्रतिशत, श्रीलंकाको १.६ प्रतिशत र माल्दिभ्सको ११.३ प्रतिशत छ । 
अपडेटले आयात र निर्याततर्फ भने नेपालको ५१.८ प्रतिशत, पाकिस्तानको २५.८ प्रतिशत, भारतको ४०.६ प्रतिशत, वंगलादेशको ३५.३ प्रतिशत, भुटानको ७४ प्रतिशत, अफगानिस्तानको ५५.९ प्रतिशत, श्रीलंकाको ५१.१ प्रतिशत र माल्दिभ्सको १५०.५ प्रतिशत रहेको देखाएको छ । मानव विकास सूचकांक र संकेत २०१८ को अपडेटले अति उच्च मानव विकास सूचक मूल्य ०.८९४, उच्च मानव विकास सूचक मूल्य ०.७५७, मध्यमानव विकास सूचकमूल्य ०.६४५ र न्यून विकास विकास सूचकमूल्य ०.५०४ लाई सरदर आधार मानेको छ । नेपाल सन् २०१४ मा ०.५६० रहेकोमा सन् २०१५ मा ०.५६६, सन् २०१६ मा ०.५६९ र सन् २०१७ मा ०.५७४ पुगेको छ । नेपाल मध्य मानव सूचक भएको देशभित्र परेपनि सरदरभन्दा झण्डै ०.७१ अंकले न्यून छ । सन् २०१६ को तुलनामा ०.५ विन्दु बढेपछि स्थान भने एक घटेर १४८ बाट १४९ औ पुगेको छ । 
यूएनडीपीका देशीय निर्देशक रेनाउण्ड मेयरले हालै सार्वजनिक एचडीआई रिपोर्टले नेपालको सूचकांक ०.५६९ बाट बढेर ०.५७४ पुगेपनि एक स्थान घटेर १८९ पुगेको जानकारी दिए । “एक स्थान तल झर्नुले नेपालभन्दा अर्को देश प्रगतिमा बलियो देखिएका छन्,” उनले भने, “नेपालको एचडीआई भ्यालु सन् १९९० मा ०.३७८ रहेकोमा यसमा प्रगति भएर सन् २०१७ मा ०.५७४ पुगेको छ, यस अवधिमा ५१.९ प्रतिशतले बढ्यो ।”तथ्यांक अनुसार, दक्षिण एसियाभित्र मानव सूचकांकको मूल्यको आधारमा सबैभन्दा उच्च श्रीलंका ७६ औंमा छ भने माल्दिभ्स १०१, भारत १३०, भुटान १३४, वंगलादेश १३६, नेपाल १४९, पाकिस्तान १५० र अफगानिनस्तान १६८ औं स्थानमा छन् । यस सूचकांकले पनि नेपालको अवस्था कमजोर देखाएको छ । तथ्यांकले लैगिक असमानतामा नेपाल ०.४८० अर्थात ११८ औं स्थानमा छ ।एचडीआई -याङ्किङभित्र विश्वमा सबैभन्दा पहिलोमा नर्वेका ०.९५३ र त्यसपछि स्वीट्जरल्याण्ड ०.९४४, आयरल्याण्ड ०.९३९ र जर्मनी ०.९३६ अंकमा छन् भने सबैभन्दा कमजोरमा निगेरको ०.३५४ छ भने अफ्रिकन रिपब्लिकको ०.३६७, साउथ सुडानको ०.३८८, चाडको ०.४०४ र बुरुण्डीको ०.४१७ रहेको प्रतिवेदनले जनाएको छ । 
कुल राष्ट्रिय आयमा योगदान (प्रतिशतमा) 
देश एफडीआई आयात र निर्यात रेमिट्यान्स
नेपाल ०.८ ५१.८ २८.३१
पाकिस्तान ०.९ २५.८ ६.४६भारत १.५ ४०.६ २.६६
वंगलादेश ०.९ ३५.३ ५.४१
भुटान –०.४ ७४.० १.७२
अफगानिस्तान ०.३ ५५.९ १.८२
श्रीलंका १.६ ५१.१ ८.२५
माल्दिभ्स ११.३ १५०.४ ०.०९
स्रोतः यूनएनडीपी मानव विकास सूचकांक र संकेत

No comments: