बैशाख ३१, २०७८ शुक्रबार
एसियाली विकास बैक (एडीबी) ले एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा कार्बन उत्सर्जन कम गरी स्वच्छ ऊर्जाको प्रवद्र्धन गर्न नयाँ नीति बनाएको छ ।
विश्वमै उदाउँदो अर्थतन्त्र र बढ्दो औद्योगीकरणसँगै बढ्दो हरित ग्यास उत्सर्जनलाई घटाई स्वच्छ ऊर्जाको प्रवद्र्धन गर्नका लागि एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा कम कार्बन उत्सर्जन गर्ने गरी एडीबीले ऊर्जा नीति बनाएको हो ।
मस्यौदाका अनुसार, एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा प्रयोग हुने ऊर्जामध्ये कोल ४३ प्रतिशत छ । मे २०२१ म सार्वजनिक गरेको मस्यौदामा नेपालसहितका विकासोन्मुख राष्ट्रहरुमा दिगो र भरपर्दो ऊर्जा प्रणालीको विकास गर्दै जलवायु परिवर्तनको असरलाई न्यूनीकरण र अनुकूलनका लागि सन् २०१९ देखि २०३० सम्मको लागि ८० विलियन डलर अर्थात एक खर्ब बराबरको मौसम वित्त (क्लाइमेट फाइनान्स) सहायता गर्ने उल्लेख छ । समृृद्ध र समावेशी एसिया र प्रशान्त क्षेत्रका लागि सुनिश्चित ऊर्जा, भविष्यका लागि दिगो र भरपर्दो ऊर्जा निर्माण, संस्थागत सहभागितमा नीतिमा पुनर्सुधार, ऊर्जा सुरक्षाका लागि क्षेत्रीय साझेदारीको प्रवद्र्धन र एकीकृत समाधानका लागि उपयोगसहितको विकासको प्रभाव वृद्धिका लागि अन्तर क्षेत्रीय परिचालनको उद्देश्यसहित नीति ल्याएको मस्यौदामा उल्लेख छ ।
एडीबीले कोल कटौतीका लागि दीर्घकालीन ऊर्जा योजना, मार्गचित्र, रणनीति र नीतिहरुमा सहायता पु¥याउने उल्लेख गर्दै कार्बन उत्सर्जन कम गर्न प्राथमिकतामा राखेर लगाउने बढाउने मस्यौदामा उल्लेख छ । नीतिको मस्यौदामा ऊर्जा दक्षता, न्यून र जिरो कार्बनसहितको ऊर्जा प्रणाली, यातायात, उद्योगका साथै तताउने र चिसाउनेमा विद्युत् ग्रीडको पहुँच तथा नवीकरणीय ऊर्जा सेवाको प्रदायक, उपभोक्ता र उत्पादकहरुको सहभागिता वृद्धिमा जोड दिइएको छ ।
नीतिको मस्यौदामा एडीबीले कोल, न्यूक्लियर ऊर्जामा लगानी नगर्ने उल्लेख गर्दै स्वच्छ ऊर्जाका प्रविधिहरुमा जोड दिने बताएको छ । विकासोन्मुख राष्ट्रहरुका लागि दिगो पहुँच, समावेशी र भरपर्दो जीवनयापनका लागि काम गर्ने उल्लेख गर्दै एडीबीले ग्रामीण विद्युतीकरण, ऊर्जा दक्षता र बढी नवीकरणीय ऊर्जालाई ग्रीडमा जोड्ने लगायतमा सहायता गर्ने उल्लेख गर्दै स्वच्छ ऊर्जा उत्पादनमा निजी क्षेत्रको सहभागितामा वृद्धिमा जोड दिएको छ ।
मस्यौदामा एडीबीले क्षेत्रीय सहयोग र एकीकरणको प्रवद्र्धनका लागि एडीबीले सन् २०३० सम्मका लागि सात वटा परिचालन प्राथमिकताहरु निर्धारण गरेको उल्लेख गर्दै यसमा अन्तरदेशीय पूर्वाधार निर्माण र व्यापारमा पनि जोड दिएको छ । एडीबीले सकेसम्म फोहोर व्यवस्थापनसहितको फोहोरबाट ऊर्जा उत्पादनमा लगानी गर्ने बताउँदै यसलाई पनि प्राथमिकतामा राखेको उल्लेख गरेको छ ।
नीतिको मस्यौदा सार्वजनिक भएपछि ग्लोबल एलायन्स अन इन्सिनेटर अल्टरनेटिभ्स (जीएआईए) एसिया प्रशान्तले कोल ऊर्जाको कटौती गर्दै कम कार्बन उत्सर्जनका लागि एडीबीले एसिया क्षेत्रकै लागि ऊर्जा नीतिको मस्यौदा बनाएकोमा स्वागत गरेको छ । नीति प्रभावित विश्व समुदाय तथा वातावरण र सामाजिक न्यायका लागि वकालत गरिरहेको लागि एउटा विजय भएको उल्लेख गर्दै फोहारबाट ऊर्जाका लागि एडीबीको निरन्तर सहयोगको अपेक्षा पनि गरेको छ ।
जीएआईएले नीति मस्यौदामा उल्लेख भए बमोजिममै दिगो विकासका लागि कम कार्बन समाधानका लागि लगानी गर्ने र जलवायु परिवर्तनको असर न्यूनीकरणका लागि सहायतालाई जारी राख्ने अपेक्षा पनि गरेको छ । एडीबीले यस क्षेत्रका विभिन्न नगरपालिकाहरुमा फोहोरबाट ऊर्जा उत्पादनका लागि प्राविधिक सहायताहरु गर्दै आएको छ ।
जीएआईएले नीतिको मस्यौदामा उल्लेखित किफायती फोहोरबाट ऊर्जा उत्पादनबारेको पुनः प्रयोग र रिसाइक्लिङ कार्यक्रमबारेका भाषा भने स्पष्ट नभएको बताउँदै विश्वमै ऊर्जाबाट फोहोर कार्यक्रम ऊर्जाभन्दा पनि फोहोर व्यवस्थापनमा केन्द्रित रहेकोले यो महंगो तरिका नअपनाउन र रोकी यसमा पुनर्विचार गर्न पनि भनेको छ ।
No comments:
Post a Comment