पाँच वर्षभित्र ५० अर्बको बिजुली बेच्ने योजना

https://www.karobardaily.com/news/development/29850

मंगलबार, फाल्गुन २७, २०७६

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले आगामी पाँच वर्षभित्र ४९ अर्ब ७२ करोड २० लाख रुपैयाँ बराबरको विद्युत् निर्यात गर्ने भएको छ । हाल झण्डै २० अर्ब बराबरको विद्युत् आयात भईरहेको बेला विद्युत् प्राधिकरणले यति धेरै विद्युत् निर्यात गर्ने गरी योजना बनाएको हो । विद्युत् प्राधिकरणले चालू आर्थिक वर्ष २०७६-०७७ देखि २०८०-०८१ सम्मका लागि बनाएको कर्पोरेट विकास योजनामा २०७७-०७८ अर्थात आगामी वर्षदेखि विद्युत् निर्यात गर्ने उल्लेख छ । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले आगामी पाँच वर्षभित्र ४९ अर्ब ७२ करोड २० लाख रुपैयाँ बराबरको विद्युत् निर्यात गर्ने भएको छ ।
हाल झण्डै २० अर्ब बराबरको विद्युत् आयात भईरहेको बेला विद्युत् प्राधिकरणले यति धेरै विद्युत् निर्यात गर्ने गरी योजना बनाएको हो । विद्युत् प्राधिकरणले चालू आर्थिक वर्ष २०७६-०७७ देखि २०८०-०८१ सम्मका लागि बनाएको कर्पोरेट विकास योजनामा २०७७-०७८ अर्थात आगामी वर्षदेखि विद्युत् निर्यात गर्ने उल्लेख छ । चालू वर्षमा विद्युत् निर्यात नभए पनि २०७७-७८ मा १ अर्ब ६ करोड ३० लाख, २०७८-७९ मा ८ अर्ब ९८ करोड ३० लाख, २०७९-८० मा १७ अर्ब ५३ करोड ८० लाख तथा २०८०-८१ सालमा २२ अर्ब १३ करोड ८० लाख निर्यात गर्ने योजना प्राधिकरणको छ । पाँच वर्षभित्र प्रति व्यक्ति खपत ७ सय युनिट पु¥याउने लक्ष्य राखेको प्राधिकरणले पाँच हजार मेगावाट वितरण गर्न सक्ने क्षमता पु¥याउने योजना छ ।

आगामी वर्षदेखि विद्युत् खेर जाने भन्दै विद्युत् प्राधिकरणले विद्युत् निर्यातको योजना अघि बढे पनि कसरी निर्यात गर्ने भन्ने टुंगो लागेको छैन । विशेष गरी सरकारले भारत र वंगलादेशमा विद्युत् निर्यात गर्ने योजना बनाएको छ । भारत सरकारले अन्तरदेशीय विद्युत् व्यापार निर्देशिका निर्माण गरेपनि नेपाल लगायतले भने अझै यसबारे कुनै नीति बनाईसकेका छैनन् । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिञ्चाई मन्त्रालयले तयार गरेको विद्युत् विद्येयकको मस्यौदामा पनि विद्युत् व्यापारबारे प्रावधान छ भने यसका लागि विद्युत् व्यापार कम्पनी स्थापना गर्ने योजना राखिएको छ । 
चालू वर्षमा २३३ विद्युत् थप गर्ने तथा आगामी पाँच वर्षभित्र ५ हजार १ सय ९२ मेगावाट विद्युत् उत्पादन पु¥याउने लक्ष्य राखेको विद्युत् प्राधिकरणको योजनामा आगामी २०७७-७८ देखिनै स्वदेशी विद्युत् उत्पादनले माग धान्ने उल्लेख छ । सरकारले भने चालू वर्षमै ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोशी लगायतका जलवद्युत आयोजनासहित एक हजार मेगावाट विद्युत् थप उत्पादन हुने उल्लेख गरेपनि योजनामा भने २३३ मेगावाट मात्र थप हुने उल्लेख गरिएको हो । 
चालू वर्षमा ९७ प्रतिशत विद्युत् मागलाई धानिरहेकोमा अर्को वर्षदेखिनै पूर्ण रुपमा धान्ने योजनामा उल्लेख छ । यसअघि विद्युत् प्राधिकरणले भने जलाशययुक्त आयोजना निर्माण सम्पन्न नभएसम्म स्वदेशी उत्पादनबाटै आत्मनिर्भर हुने अवस्था नरहेको उल्लेख गर्दै आएको थियो । यसका लागि नेपाल–भारतबीच इनर्जी बैकिङको अवधारणा पनि अघि बढेको छ । 

विद्युत्     निर्यात (रु. अर्बमा) २०७७-७८     १.०६३ २०७८-७९     ८.९८३ २०७९-८०     १७.५३८ २०८०-८१     २२.१३८ जम्मा        ४९.७२२