निर्यातका लागि चुनौती धेरै युरोपमा छ्याङ प्रसिद्ध

राजधानी समाचारदाता
काठमाडौं, १३ कात्तिक-६ खर्ब आयात र ७७ अर्ब मात्र निर्यात गरिरहेको नेपालमा निर्यातका लागि धेरै कानुनी चुनौती रहेको व्यवसायीहरूले बताएका छन् । उनीहरूले निर्यातलाई समेत विशेष महŒव दिँदै सरकारले निर्यात विभाग छुट्टै बनाउन माग गरे । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयको सहयोगमा आईबीएन मिडिया एन्ड रिसर्चले विदेशी बजारमा नेपालका घरेलु उत्पादन प्रवद्र्धनको उपाय खोजी विषयक अन्तक्रियामा व्यवसायीहरूले सो गुनासो गरेका हुन् ।

निर्यातका लागि व्यापार प्रवद्र्धन नीति समयानुकूल नहुनु, राजनीतिक प्रतिबद्धताको अभाव हुनु, निर्यातमैत्री वातावरण नहुनु, निर्यातका लागि करमा सहुलियत नदिनु, दक्ष जनशक्तिको अभाव, व्यापार सूचनाको पहुँच नपुग्नु, व्यापार सूचना प्रविधि कमजोर हुनुजस्ता चुनौती रहेको उनीहरूको भनाइ छ । कार्यक्रममा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै नेपाल हस्तकला महासंघका कार्यकारी निर्देशक दिलीप खनालले निर्यातका लागि १९ ओटा कानुनी बुँदा नियन्त्रित गर्ने खालका रहेको, व्यवसायीले सहुलियत ऋण नपाएको बताए ।

निर्यातका लागि ११ वटा कागजपत्र पुरा गर्नुपर्ने लेन्दी प्रक्रिया र लोडसेडिङको समस्या समेत निर्यातका लागि बाधक देखिएको उनको तर्क थियो । ‘पाँच दशकदेखि हस्तकला निर्यातको अनुभव भए पनि निर्यातका लागि अझै धेरै कानुनी र प्रक्रियागत जटिलता छन्,’ उनले भने । खनालले सरकारले निर्यातलाई नियन्त्रण गर्ने सबै अवरोधहरू हटाउन र छुट्टै निर्यात विभागको व्यवस्था गर्नसमेत सरकारलाई आग्रह गरे । उद्योग वाणिज्य मन्त्रालयका उपसचिव रवि भट्टराईले निर्यातका लागि बनेका ऐनको राम्रो कार्यान्वयन हुन नसकेको बताए ।

‘निर्यात ऐन संसद्मा पुगेर थन्किएको छ, भएका ऐनहरूसमेत कार्यान्वयन हुन सकेका छैनन्, तर सरकारले निर्यातलाई विशेष जोड दिँदै आएको छ,’ उनले भने । कार्यक्रममा २३ वर्षदेखि बेल्जियममा बसेर व्यवसाय गर्दै आएका गैरआवासीय नेपाली (एनआरएन) का प्रतिनीधि रवीन्द्र श्रेष्ठले विदेशमा निर्यात प्रवद्र्धन गर्न दूतावासहरूमार्फत विशेष पहल गर्नुपर्ने बताए । युरोपियन मुलुकहरूमा कोदाको मैदादेखि छ्याङसम्म निर्यात भएको बताउँदै अझ व्यापार विस्तारका लागि राजदूतावास, व्यवसायी, एनआरएनलगायतको सामूहिक पहल आवश्यक रहेको बताए ।

उनका अनुसार बेल्जियम, इंग्ल्यान्ड, होल्यान्ड, फ्रान्सलगायतका देशमा नेपाली छ्याङ प्रसिद्ध छ । ‘युरोपका एउटा राष्ट्रमा कर तिरेपछि अन्य २७ राष्ट्रमा सजिलै पु¥याउन सकिन्छ,’ उनले भने, ‘एनआरएनले विभिन्न देशमा नेपाल घर बनाएर नेपाली वस्तुको प्रवद्र्धन गरिरहेको छ, सरकार र निजी क्षेत्रको पहलमा अब फेस्टिबल, फेयर लगायतमार्फत नेपाली वस्तु विदेशमा पु¥याउनुपर्छ ।’ उत्पादित वस्तुको गुणस्तरबारे बढी सजग हुनुपर्ने उनको सल्लाह छ ।

व्यवसायीहरूले सिंहदरबारभित्र व्यापारी, व्यवसायीहरूको सीधै पहुँच नपुग्ने भएकाले सिंहदरबार बाहिर व्यापार प्रवद्र्धनका लागि विशेष विभाग बनाउन तथा त्यसमार्फत प्रवद्र्धन गर्न आग्रह गरे ।

http://erajdhani.com/en/business/17211-------